ZËRA TË SË ARDHMES / VOCI ALE VIITORULUI

Anila Xhekaliu[1]

Dëshirat


Mbrëmë gëlltita një kundra-mërzi. Nuk e di pse dua ta quaj: “ultra-stres”. Ngjan qesharake kjo fjalë. S`e di nëse duhet të gjendet në fjalorë. Por nëse nuk gjendet as në to, për mua thotë shumë: “Nuk duhet t`i përfill dëshirat!”
Megjithatë prap shkoj tek to. Herë e maskuar si balerinë për t`i këputur me brishtësinë; herë si doktoreshë që sapo ka zbuluar diagnozën e tyre, e gatshme për t`u plotësuar një recetë barnash që patjetër do ta marrin te farmacisti i lagjes me syze optike të çuditshme; herë si lypsja e qytetit që troket derë më derë për t`u treguar për djalin e saj jetim e sakat e here si princesha që i ka humbur këpuca rrugës për në ballon e princit.
Më kot lodhem, ato më njohin në të gjitha format e për çudi bëhen më kryeneçe. Nuk u pëlqen asgjë. Nuk janë në gjendje t`i bëjnë shoqëri dikujt, të pranojnë një shoqëri të tillë. Çfarë ka shkuar u ngjan një ngjarje e ngatërruar filli i të cilës nuk gjendet kurkund. Një histori e hedhur sa andej këndej në fletë që e shëtit era këmbëve të mobiljeve kur padashur ke harruar dritaren hapur dhe nuk ka mbetur gjë tjetër veç të shkelurit pa kujdes mbi to. Është e vërtetë, nuk është faji i tyre që ato të dergjen ashtu, por as unë nuk kam pse të jem pjesë e një ndëshkimi. Nuk duhej ta thoja këtë. E para gjë që kam bërë marrëveshje me veten është që të mos justifikohem. Pika e dytë që nuk është e kushedi se çfarë rëndësie është që të shkruaj se çfarë ndodh përreth meje, në kufirin e dy metrave më larg.
Pikërisht në këtë çast era e ftohtë e mbrëmjes sapo e mbushi vendin me mjegull pluhuri shumë të imët. Lumenjtë nuk kanë mundësi ta mbysin smogun, për më tepër të një qyteti që nuk ka parë në jetën e vet mjegull. Është krejt e kundërta e Anglisë, dhe pse shiu bie sa herë t`i teket, pa u bërë i besdisshëm.
Era e një sendi të djegur më shpon hundët, klithma e një maceje më tremb papritur, ndërsa grindja e qenve më kujton se jam pjesë e një bote mosmarrëveshjesh të vazhdueshme.
Mbrëmja u bë e errët. Xixëllonjat me fenerët e tyre nisën shëtitjen e radhës. Mbase drita e tyre e vërtetë është një lloj terri. Po ç`rëndësi ka kjo, ato krijesa të vogla fluturonjëse janë më miqësoret në botë, madje të shkaktojnë një ndjenjë çlirimi të çuditshme: një lloj habie e bukur.
Fneksjet e këtyre dëshirave të vogla që shuhen e ndizen brenda një çasti të shkurtër janë kaq të papritura dhe kaq të dashura sa u duhet një errësirë e madhe për t`i dalluar e madje dhe për të lodruar me to pa u friguar.


Shiu

Dredhina rrëkesh zbresin përposhtë qelqit të dritares e gotës me ujë që kam përpara si jargë buzësh të plasaritura. “Kush jam? Qelqi që ndan përmes një parvaz, a gota që ndan mëdysh këtë cast?”
Strehët, çadrat shkundin pikla uji mbi trotuar. Jo dhe aq ylberojnë ngjyra kalimtare e ca drithije të zbehta përthyer trapezëve neonizuar tavanit. Shiu ka mbyllur veshët për të më dëgjuar.
“Kush je?” Asnjëherë s`ia kam bërë këtë pyetje vetes.
Shiu është këtu me mua. Rrjedh, çurkon strehës time të brendshme që ngjan me zhguallin e një breshke shekullore shpinë kockuar gjashtëkëndshash. Vajzat sot mbajnë në qafë bizhu në formën e saj. Thonë se janë fatprurëse. Madje kam parë radhë breshkash të vockëla mbërthyer veshësh dy-tri herë brimuar.
Shiu erdhi. Nuk shoh më qiell veç currila të pashtershëm uji. Pak tej tyre një palltogjatë një dorë në xhep e tjetrën tek doreza e çadrës shkon. Thuajse ngjitë me të një vajze flokët ende të palagur i shpërhapen sa majtas djathtas.
Rruginat e ujit të gotës time janë ca lakadredha interesante që i ndjek herë pas here gjersa prekin tabanin e gotës në ngjyrën e dërrasës së tavolinës: kafe.
Shiu erdhi. Nuk shoh më qiell.
“Kush je?” Ushton jehonë.
Tampoj veshët me duar.
Sikur ta dija pyetjen që kurrë s`ia kisha bërë brendësisë time. Kotësisht kisha stërmunduar veten me : “Kush jam?”
“Sa shumë kohë paska rrjedhur!” rravgoj.
Rrëketë nisin të shterren nga buzët e gotës. Kthehen në zhapikë të vegjël. Iu thërmohen gjymtyrët. Trupi u zhbëhet. Përfundojnë në maja bishtash.
Maces time i pëlqejnë shumë zhapikët. U këput bishtat dhe luan me to. Ndërsa unë bëja krejt si ajo e vogël. U hiqja me zor krahun, këmbën, ndonjëherë dhe kryet kukullave të mia. Doja të luaja si macja me zhapijtë. Nuk e dija që kjo ishte lojë e rrezikshme e mizore. Vetë imitimi është i tillë. Por atëkohë vetëm unë dhe macja ishim të vegjël. Prindërit më blinin shumë kukulla e mureve të jashtme të shtëpisë me gurë zalli zvarriteshin zhapikë.
Nuk e di pse tani kam pështirë prej të mumifikuarit. U ngjan kukullave që gjymtoja e vogël, tashmë zhndrruar në njerëz të vërtetë për t`u hakmarrë me mua.
Kujtesa është tren i largët harruar një shine të ndryshkur. Me zor kujtohem se kam gjymtuar vetëm një kukull që më ngjante plotësisht, por ishte shumë e vogël dhe mund të bëja ç`të doja me të. Mbaj mend që dhe flokët t`ia kem shkulur e bërë tullace, ndërsa ajo përnjëmendtë ishte shumuar gangrenë në mijëra fytyra që shëtisin përtej xhamit të gotës, qelqit mes parvazit e qiellit që nuk e shoh.


Shah

Nuk kam vuajtur nga dobësia për të tjerët, por në të vërtetë kam vuajtur.
Mjeku më diagnostikoi haluçinante. Nga syrtari i aftësive të tij që i mendon mrekullibërëse nxori një dosar përkujdesjesh të çuditshme. Një radhë veprimesh idiote që duhet t`i kryej në orë të caktuara. Duhet t`i ndjek pikë për pikë si rite të mallëkuarish, përndryshe duhet t`i nis nga e para. Tashmë mjeku është njëri nga miqtë a shpëtimtari im.
Rrethohem prej kaq shumë qeniesh njerëzore sa çuditem pse egzistojnë vetëm gjashtë përemra vetorë për t`i zëvendësuar. Kjo i thjeshtëzon gjërat në fakt, sepse duket sikur të gjitha ditët duhet të flas vetëm për gjashtë njerëz si për gjashtë ditë jave pa të dielën. Pikërisht dita në të cilën kam seancën me mjekun. Sa e besdisshme do të ishte një vetë e shtatë. Madje doktori çuditet sesi unë kur rrëfej përditat e mia i zgjedhoj foljet pa veta.
Si fillim më ndërpriste duke menduar se nuk e dija mirë gjuhën time. Më pas thjesht ngryste pak vetullat por kuptohej që e shihte si veçanti. Dukej sikur i pëlqente ai rrëfim: “Hekuros rrobat. Marr mëngjesin. Shkëmbej pak fjalë. Nuk më pyesin ku isha. Rrallë u kthej përgjigje pyetjeve.”
Funksionoja në rregull kështu.
Vjen një çast që foljet më duken të kota si vetat. I fshij nga përdorimi: “Rrobat, mëngjesi, pyetje boshe, biseda në heshtje.”
Doktori fanitet.
Si në shah kisha mënjanuar ushtarët, oficerët, kuejtë, torrat, mbretëreshën dhe mbretin e kisha lënë pa të gjithë përballë një ushtrie të përgaditur mirë në një tabelë shahu fantazmë.
Kurrë nuk kam luajtur shah si profesioniste ndaj kam fituar rrallë. Më tërheq vetëm lëvizja në formë L-je. Mendoj se kështu do të arrij të kaloj në të gjithë katrorët bardhë e zi.
Mjeku nuk e mori vesh kurrë lidhjen time me shahun, as atë që mbretëresha ishte një gur shahu i tepërt.


Nudo

Çudi pse kam dashur vetëm te mendoj, madje ende bëj të njëjtën gjë pa heqë dorë prej kësaj çmendurie, kur duhej ta kisha bërë me kohë. Por nuk jam një e penduar.
E vetmja gjë që has sapo të hap sytë janë lëkura, shqisa, e nevoja për diçka. Nuk do të mundja ta kuptoja jetën pa trillin, nazet e përhershme, madje dhe veset kanë diç thelbësore, të pashpjegueshme e krejt të duhur. E kuptoj më së miri këtë para pasqyrës kur mundohem të heq prej fytyrës ndonjë papastërti të shtuar prej kaosit të brendshëm. E pra, dhe kjo i bashkangjitet çudisë, sepse don me patjetër me qenë pasqyra dhe krejt ajo çka është shëmbëllyer në të. Pikërisht çasti që nis e shtjelloj në mendje se sa të mërzitshme jemi të dyja.
Largohem prej aty për të shkuar te rrobat që duhet të vesh për ditën. Prap aty duart prishin radhitjen e tyre. I bëjnë sukull pa mundë me gjetë të duhurën. Kot zgjedh dy gjëra që s`më pëlqejnës bashkë me atë që vrigëllon ajrisë se duhet bërë ndonjë rrugë nga tregu për të gjetur ndonjë gjë më të mirë.
Tërheq derën e banesës për t`u gjendur nxitimth mes dhjetra fytyrash të panjohurish e automjetesh të ndryshme. Ngjitem makinës që do të më zhvendosë për diku tjetër. Ky është çasti më fantastik. Përhumbë tingujsh të zgjedhur pa shije pa më bërë përshtypje kjo përkundë mendimesh të turbullta, ky mister i pakuptimtë pa të papriturën që mban kureshtinë ndezur arrij fundin e udhëtimit duke u ndjerë papushimtë sikur të kem të bëj me ndonjë mrekulli, duke e ditur plotësisht se nuk kam asnjë lidhje fisnore me të.
“Duhej t`ishe tjetër, jo kjo, them me vete, apsolutisht tjetër.”
Po ç`kuptim do të kishte nëse do të bëja të njëjtën gjë përsëri, do të kisha lëkurë, ndijim e çka prekin këto të dyja, do të zhbirohesha në pasqyrë me njëmijë trajta supozimesh, do të ngërdheshesha në çdo çast të fundit para saj, e prapë të mendoja: “Çudi që ende mendoj, e jam të gjitha veprimet e mia.”
“M`u hiq sysh! Kohët kanë ndryshuar. Nuk janë më kaq shumë të ndjeshme.”
Madje ndjeshmëritë janë gati të fshihen nga fjalorët e të përditshmes. Kanë migruar në trajta absurdi. Janë thjesht nevoja minimale mbijetese dhe mënyrat sesi vijnë i kanë fshirë plotësisht format e para të shfaqjes. Dhe vetë Narcizi të ishte i këtyre kohëve, nuk do ta besonte kurrë mitin e vet. As kurrkush tjetër. Do të ishte mjeran:
“Duhet të ndihesh i lumtur i dashur, kjo kohë nuk të don. Dhe nëse do të këmbëngulje për ta mbrritur lavdinë e dikurshme, gjithmonë nëse do t`ishe i pranishëm në të sotshmen, do të duhej të sakrifikoheshe për shumë gjëra, pa mundur të ngjasohesh në asnjë lloj pellgu, për të mbrritë të qenurit e një grope ovale të terur uji. Një pritje si fillim e ujit, mbasandej e fytyrës së bukur që shëmbëllehet në ty.”
Ka heshtje që s`quhen heshtje, sado që pipëtimë ajri s`ndihet. Madje heshtja e një pikture është nga më trazovaçet. Edhe ajo e e xhamave, perdeve që mbulojnë dritën që ndodhet mbas tyre, ndriçimi i llampës janë të tilla. Gjendesh mes tyre e pafjalë. Provokuese më shumë se portret të dashuri, shikim i tij. Prekje e një shqisë të paprekshme turbullon përbrendësitë e mendimeve të fshehura. Heshtja është më e mira për t`i ligjëruar. Por, nga përvoja kjo: sado të përpiqesh për të prekur me gishtërinj drejtpërdrejt burimin e një shikimi nuk ia mbërrin kurrë. Prek vetëm qepalla, qerpikë e hapsirën rreth tyre: janë aq të përtejmë sa kobalti i një poçi llampe. Përshkojnë pa qenë të prekshëm e praninë e tyre s`mundesh ta zhndrrosh kurrsesi në një ngjyrim pak më të zbehtë. Heshtë që dhemb huton tejpërtejsisht. Transplant boshi, krevati i mëngjesit ende pa rregulluar në pragmesditë duhet ta ketë humbur ngrohtësinë që ia ka falur kurmi yt. Ke frikë t`i afrohesh për ta shkundur një pjesë të tij. Heshtja e tij tashmë kthyer në diç të akullt, që mbase po të ish shkundur që në çastin e parë do t`i bashkangjitej paqtë kësaj përbotje qeniesh e orendish pa qenë rëndomtësi bajate në të. Ajri lëvizës do ta kishte arnuar domethënien e kurmit që i është dashur një natë e tërë për t`u bërë njësh me teshat e shtrojës. Rroba e natës, diç intime, e gjerë, e bollshme ku fryma e lëkurës lëvrin si në një atmosferë për t`u kthyer në të nesërmen e një sendi të pavlerë palosur buzë shtratit: krejt tepërt në komoditetin e rehatinë e paplotë.

[1] Poete, prozatore dhe shqipëruese lindur në vitin 1975, autore e një vëllimi poetik, e një sërë esesh dhe romanit „Përftyra”, botuar nga „Buzuku” në Prishtinë.