Kopi KYÇYKU & Ardian KYÇYKU
ISSN: 1454-1203
ISSN electronic: 2069 – 153X
***
Përmbajtje / Cuprins / Content
Fjalori / Dicţionarul „H A E M U S”
GRIGOR SINAITI: Tre llojet e të shkruarit 9
GRIGORIE SINAITUL: Cele trei feluri ale scrisului 9
P E R L A
JERONIM DE RADA: Dimineaţă în cătun (Mëngjesi në katund) 10
MITRUSH KUTELI: Rugăciune (Lutje) 11
FAN STILIAN NOLI: Moise la munte (Moisiu në mal) 11
BEQIR MUSLIU: Cronica Ioaninei (1350-1400), II Kronika e
Janinës (1350-1400), II 12
BARDHYL LONDO: Disidenții (Disidentët) 13
VIRION GRAÇI: Fenascon (Fenaskon) 14
PAUL VINICIUS: s'kam më sahat, as zemër (nu mai am nici
ceas, nici inimă) 14
P Ë R S I A T J E / C U G E T A R E
Dorëshkrimet, Europa dhe pyetje të tjera 16
C L I O
AZIS GJERGJI: Legjitimiteti i Revolucionit Demokratik
Shqiptar
të Qershorit 1924 27
AZIS GJERGJI: The Legitimacy of Albanian Democratic Revolution
June 1924 40
P A R N A S S Ó S
ARIAN LEKA: Carte de mare (Libër deti) 54
E S S E
ANTON ÇEFA: Prolog për poezinë lirike 60
ARDIAN VEHBIU: Rreth diskursit mbizotërues në ligjërimin e
sotëm publik në Shqipëri 78
LUPA E HULUMTUESIT / LUPA CERCETĂTORULUI
SILVANA LEKA: Deti: mes dualizmit demonizim / adhurim në
mendësinë dhe letrat shqipe 84
DUMITRU GABURA: Concepte de psihologie transpersonală și
integrativă în procesul de creație a poetului Victor Teleucă 121
BLERINA GOCE: Mungesa e erotikës në letërsinë e shkruar
shqiptare 133
MIJËVJETSHI I URTISË / MILENIUL ÎNŢELEPCIUNII
FILOCALIA: Fjala e zbrazët – Heshtja / Vorba deșartă –
Tăcerea 162
T H E S A R E / C O M O R I
SHABAN SINANI: Ius statuendi në shekujt e humanizmit:
Statutet e Ulqinit 171
EDELAJDA CENAJ-ÇEPA: “Kopështi Letrar” botuar prej Lef Nosit 179
M E D A L I O N
PÄR LAGERKVIST: Të përndershmet eshtra 184
ARDIAN VEHBIU: Ecce Homo 186
Ars longa, vita brevis 188
Fierea (Vreri) 189
ALARMI / ALARMA HAEMUS
VINTILĂ HORIA: Mbi shpërbërjen dhe rrezikun (Despre
degradare și risc) 192
P O R T R E T
JERONIM DE RADA sau Înmulţirea unei zile 198
E U R O I D Ė
KOPI KYÇYKU: Pjetri i Dytë i Mijëvjetshit të Tretë 206
(I N) H U M A N U S
JOLANDA LILA: Moskomunikimi i poezisë së Martin Camajt me
horizontin pritës 214
VAL POPA: Zura vend ngadalë në rrënjë 218
L O T Ë & B U Z Ë Q E S H J E / L A C R I M I &
Z Â M B E T E
IOLANDA MALAMEN: Të jesh shkrimtar në Rumani 224
K R I T I K Ë / C R I T I C Ă
ALISA VELAJ: Metamorfozat e pafundme të qënësisë 226
JORINA KRYEZIU: Aspekte të romanit policor te “Pasardhësi” i
Kadaresë 239
MARISA KËRBIZI: Çështje të së vërtetës në romanin
”Autoportret me teleskop” të Besnik Mustafajt 254
ERMELINDA KASHAHU: Vargjet e poetit Sali Bytyçi, zëri i
shoqërisë që jeton tek unë 263
M I Q / P R I E T E N I
“Gjuha është një urë e padukshme dhe e mrekullueshme...”
Bisedë me botuesen FERIDE E. BERISHA 267
ARIF MOLLIQI: Motivi i Adamit për rebelim 274
ARIF MOLLIQI: Am intrat în greva foamei (Kam hyrë në grevë
urie) 278
SHQIPTAR OSEKU: Precum șarpele sub piatră (Si gjarpëri nën
gur) 284
I M A G O M U N D I
KOPI KYÇYKU: Gjeopolitika dhe përparimi i kufirit
kominternist 288
T R A D I T A / T R A D I Ţ I I
ROVENA VATA: Doke shqiptare në zonën e Dukagjinit, të
mbledhura nga Lef Nosi në periudhën 1930 293
SENAD NEZIRI: Patronimi, ose Vllazëria Torbani 302
I N M E M O R I A M
KOÇO MIHO: Kristo Sotiri, arhitectul pogradețar care a
lucrat la construirea Cazinoului din Constanța 310
E S S E N O N V I D A R E
IULIA ENKELANA: Teatrul invizibil 313
IN ATRAMENTUM VERITAS...
PIETRO QUARONI: Regele Zog I al Albaniei în memoriile unui
diplomat italian
(Mbreti Zogu I i Shqipërisë në kujtimet e një diplomati
italian) 317
P R O S A
HIQMET MEÇAJ: Zhurma prapa derës 319
SADEGH HEDAYAT: Perçja 321
ARBEN DEDJA: Parașută (Parashutë) 326
KORNELIU D. ZEANA: Manuel 328
D Ë S H M I / M Ă R T U R I I
ARIAN LEKA: Në kërkim të këmishës së humbur… 336
A B H O N O R E S
Idetë e Besim Sahatçiut për regjinë 344
D I X I T
MIHAI EMINESCU: Drita nuk ndizet veçse për ata që shohin...
/ Lumina nu se aprinde decât pentru cei care văd... 350
LASGUSH PORADECI: Artisti ri-krijues / Artistul re-creator 351
PETRE ȚUŢEA: Shkalla e vlerave njerëzore / Scara valorilor
umane 352
ION D. SÎRBU: Izma / Isme 352
MARIAN POPA: Fjala ‘e vërtetë’ / Cuvântul ‚adevăr’ 353
INGMAR BERGMAN: Filmi si ëndërr / Filmul ca un vis 354
FEDERICO FELLINI: Lejomëni të gaboj / Permiteți-mi să
greșesc 355
VASILE ANDRU: Jetë dhe shenjë / Viață și semn 356
KJELL ESPMARK: Thjeshtësi fisnike dhe madhështi e qetë /
Simplitate nobilă şi măreţie calmă 356
ALEXANDER ZINOVIEV: Teatri dhe tregjet / Teatrul și
târgurile 357
Z O N A
DANJA SINANAJ: Gjysmë viti pa njohje ndërkombëtare 359
ARMELA XHAHO: Albania gender inequality in workplace:
expectations of feminity and domesticy 371
OAZI I PËRKTHYESIT / OAZA TRADUCĂTORULUI
DINO BUXATI: Kënga e
luftës 377
HANS FALLADA: Raporti i detajuar lidhur me lumturinë e të
qenit morfinist 381
E S T E T I C A
ERMIR NIKA: Modernizmi si dukuri historike, kulturore dhe
letrare 396
ALMA DEMA: Kamy, përballë Sabatos në steriotipin i huaj 404
RISVAN TËRSHALLA: Humanizmi dhe autoritarizmi në
këndvështrimin etik të Erich Fromm-it. 414
FITIM ÇAUSHI: Bukuria e një ligjërimi artistik 421
T Ë F T U A R / I N V
I T A Ț I
Muri i Katërt… - Bisedë me artistët Albert Dedja &
Dardana Bërdyna 428
LIRIDONA ZEQIRI: ... ku fati merr emër 443
ARJAN TH. KALLÇO: Lumturia e pajetuar e Lidias 446
SAJMIRA HALILI : Parashutist, N’zallishte, Filiz n’pritje 452
SHPENDI TOPOLLAJ: Actualitatea doctoratului lui Lasgush
Poradeci despre opera poetică a lui Mihai Eminesku (Aktualiteti i doktoraturës
së Lasgushit për Emineskun) 453
SHAZIM MEHMETI: Errësira qumështore 458
S C O L A
ERMIRA YMERAJ: Arsimi – çelës për një të ardhme më të mirë 462
DIANA DJALOSHI: Emërtimet togfjalëshore në leksikun e gjuhës
standard shqipe të kohës sonë 472
S C R I P T A M A N E
N T
Primirea monografiei „Viaţa lui Mihai Eminescu” în lumea
albanofonă 482
U R A L I D H Ë S E /
P U N Ţ I D E L E G Ă T U R Ă
Kinemaja – diçka përtej shqetësimit -
Bisedë me kineastin ARTAN MINAROLLI 484
ARDIAN VEHBIU: Fail better 493
S C E N A
IULIA ENKELANA: A fost ca o piesă 497
ERALD BAKALLI: Konvencioni dhe ndjeshmëria skenike 522
Q Y T E T E / O R A Ş E
STOKHOLMI 528
D U O
Poezia – kjo materie e prekshme, që shpirti i poetit e kthen
në materie hyjnore – Bisedë e poetëve ANTON ÇEFA dhe FERIK FERRA 530
DY FJALË ÇAJNË DHENË / O TĂIETURĂ CA-N PIATRĂ
TEOKLIT DIONISIATI: Dialogë në Malin e Shenjtë Athos 545
D E V I R I S I L L U S T R I B U S
MIRCEA ELIADE despre MIHAI EMINESCU 548
MIRÇEA ELIADE për MIHAI EMINESKUN 549
JANI BASHO: (“Sa kam shpirt, kam shpresë…” - një vepër
artistike e arrirë për një personalitet të shquar) 551
B I B L I O T H A E C A H A E M U S
ARDIAN VEHBIU: Pluhuri më i shtrenjtë se libri 557
PENA QË S’U THYEN / CONDEIE CARE NU S-AU FRÂNT
JAMARBËR MARKO: Astăzi e sâmbătă 560
A R T E
ENTON PANARITI: 'Nuk ka rëndësi çfarë është, ose ishte, por
çfarë e bëj unë të jetë' – Robert Raucshenberg 563
MERITA TOÇILA: Lidhjet e Artit me veshjen 568
D U L C I S I N F U N D O
Rregullore botimi në REVISTËN HAEMUS 572
Regulament de publicare în REVISTA HAEMUS 574
Regulations of publishing HAEMUS REVIEW 576
M A S T E R ‘ S
PAUL CELAN: Ishin netë / Erau nopți 578
MIRCEA IVĂNESCU: poezia është tjetërgjë? / poezia e altceva? 579
PAUL VINICIUS: temjan dhe kanellë / tamâie și scorțișoara 580