Gheorghe Istrate
Omul întrerupt
(poem dramatic)
Motto:
Trup trăitor prin cuvinte
cărţile mele-s morminte
alb ridicate peste rambleu
ele sunt micul meu mausoleu
(g. i.,4 apr.2003)
DUMNEZEU: …sunt infinitul neînceput...
NENĂSCUTUL: Dar tu unde eşti, mumă a nimănui? Mâna mea mică nu te atinge, precum nufărul mlaştina. Hai, dă-mi hrană să fiu, să umblu pe sunet, dă-mi urechi să te ascult cum mă naşti prin tumultul durerii. Nu-ţi fie frică de mine fiindcă îţi seamăn. Un cui bate în cer crucea mea neîntâmplată şi umedă mereu în amnioticul ruperii. Dă-mi imnuri să aud şi eu sunetul vieţii şi vino la mine-nlăuntru, în peştera pântecului tău mult-slăvit.
TATĂL: Am acoperit lampa cu plămânii mei explodaţi. Dumnezeu era teafăr. Îşi trimisese mesajul pe care eu îl măream sub o lupă-femeie.
NENĂSCUTUL: Sunt încă suspin, sunt încă sâmbure, sunt încă noapte sferică...
MAMA: Începusem să te termin şi tocmai îţi zămisleam pleoapele, fiindcă acolo, în mine, încă mai rămăsese puţină lumină.
NENĂSCUTUL: Mă închinau nişte păsări ciudate de abur mărunt şi am lunecat în apa cea veşnică...
MAMA: Vânătă-i ziua pe dinafară – pe dinlăuntru e albă ca laptele meu…
TATĂL: Vinovată e clipa – cuta timpului rea! Eu am ars podul dintre cuvinte, mi-am lins tălpile sfâşiate pe drumuri şi m-am întors în hamul meu ruginit târându-mi carnea prin stricăciunile vieţii.
MAMA: Ochiul mi-a fiert privind prin ovule. Tu unde eşti şi pluteşti, neliniştitule fiu? Am haine mici să te îmbrac, dar n-am oasele tale, nici umerii tăi. Am lapte pe care îl scurg pe potecile lumii. Tu ai cerul tău rotund peste care nici îngerii nu cutează să fâlfâie.
DUMNEZEU: Sunt Punctul Unic în Infinit. Suspinul meu e cutremur. Mie de mine însumi mi-e teamă; prin oglinzi se întrevăd fragmentele timpului fost. Înainte de-a fi n-am fost niciodată. Sunt prieten cu veşnicia. Nefiinţa voastră lumească îmi aparţine, ea reaprinde tot întunericul. Oh, cât de dureros este să nu ai umbră...
NENĂSCUTUL: Ce noapte lungă mi-acoperă tâmpla? Trudnic în mine însumi lucrez precum norul singur îşi fabrică ninsoarea...
DUMNEZEU: Voi înmulţi apele ca omenirea să-şi spele păcatele, dar numai ţie izvor proaspăt voi înflori.
NENĂSCUTUL: Umblu prin mine însumi şi nu mă ştiu...
MAMA: Tu care porţi zaua de aur, cheia pântecului meu, vino în somn şi unge-mi instinctele să pot răbda blestemul pe care l-am învinovat.
NENĂSCUTUL: Apa amniotică îmi degeră pieliţa tălpilor transparente şi păstăile degetelor. Dinlăuntru îţi presimt ochii, mamă-de-afară, unde lumina nu e decât o crăpături a lumii.
MAMA: Te ajut să mă urăşti pe furiş; adevărului îi pute gura şi tu eşti golaş ca un sâmbure, îmi urăsc fapta şi ea şerpuieşte pe tot arborele meu osos până sus.
DUMNEZEU: O, câte glasuri se aud în vocea mea neauzită!
TATAL: Vino vineri când sunt obosit: un moşneag trântindu-se în propria-i moarte...
DUMNEZEU: Ce viitor au postumii....
NENĂSCUTUL: De-aş avea buze aş rosti dimineaţa îngerului negru deodată cu mine zămislit, de-aş avea mâinile în afară aş lumina – vreau să deschidem farmacia zăpezii.
MAMA: Stau în strană şi gândul a piatră îmi pâlpâie, caut leagăn pe umărul tău pustiit, aici miroase a piersică despicată, a sexul naturii virgine. Tu, dacă vii, să-ţi îmbraci umbra şi spasmul.
TATĂL: Cât mai e ora? Cât mai e veacul? Ceasornicul tău se apropie de foarfecele înfricoşător – despicătorul de secole. Plouă cu boabe de fier incandescent în cântarele sparte ale sorţii; alerg pe lemnele rugului până în vârf unde tu fumegi în faşele Domnului. O, bisturiul niciodată nu taie – el interzice…
NENĂSCUTUL: Pipăi prin voi literele păgâne circumscrise ca o temniţă filială: nu sunt decât o particulă a morţii. Mireasma creierului meu virgin acuză: noli tangere circulus meos!
TATĂL: Deşi conversăm, limba ta n-o cunosc – ea este în creştere. Peste mine plouă păcatele şi tu nu le vezi. Tu pluteşti în adevărul limpede, cel tragic. Mi se usucă sufletul de-atâta efort de a te iubi. Obrazul tău nu mi se va arăta niciodată. În gura mea plouă de mult cu pietre bolnave. Ai palmele mici – nici cât un sărut...
NENĂSCUTUL: Ce zgomot este acesta pe care nu-l ştiu? Înot în lichid şi mi-s buzele arse de sete. Precum Tantal nu pot să beau – sunt uscat. Spre mine înaintează foarfecele morţii – n-am cap îndestul. Sunt doar suflet pâlpâind în nenaşterea muşcată de întuneric.
MAMA: Tu eşti plecat într-o călătorie nenorocoasă al cărei infinit cu ticăloşie l-au ticluit popoarele cărnurilor mele – sânii şi moliciunile lor tremură într-o trădare nemăsurată.
NENĂSCUTUL: Cine sunt eu dacă încă nu sunt? Stau într-o peşteră fără porţi şi ferestre amestecat cu maţele inelare. Eu nu ştiu nici ce e somnul şi nici simetriile vieţii. Eu umblu din ou în ou ca o conversaţie a morţii cu moartea. Nu-mi pot aşterne nici testamentul pe toate cicatricele fricii, n-am încă mirosul cenuşii şi nici al Cărţii Dintâi. Cui să te spun, pedeapsă amară?
TATĂL: Sunt un buştean plutind pe fluviul destinului. Am toate inscripţiile morţii şi toate gloriile necesare unui înfrânt. Cineva credea că este rege peste toţi morţii – eu nici asupră-mi. Duşmani îmi sunt mărăcinii căinţei. Faţa mea nu va mai cunoaşte vreodată râsul, voi fi o mică însemnătate în condica cerului.
NENĂSCUTUL: Gura mea încă nu are verbe şi nici nu va glăsui vreodată nobleţea cuvintelor. Eu am veacuri multe în nefiinţa mea – voi doar pământ…
MAMA: Am avut o zi albă îngropată într-o zi neagră. Tu atunci ai venit prăbuşindu-mi abrupt înălţarea. Cineva L-a furat pe Dumnezeu din mine fără tunet şi fulger. Fără furtună; tu ai rămas ca o Ţară-niciodată-ntâmplată, ca o biserică a pântecului meu născocitor. Tu du-te la gingaşi, la cei fără aripi şi buze. Eu te vomit ca pe o mireasă stricată în mijlocul nunţii. Mă va împăienjeni păcatul într-o livadă mută, mi se vor despica tălpile să calc doar pe pânze de sânge şi răni. Adio, adio, fetusul meu fără sexul ştiut, tu – umbra mea repetată! Prin porţile umerilor tăi nenăscuţi îmi car sacii cu moarte uscată...
TATĂL: M-am uitat în foc şi-am văzut genele tale privindu-mă. Moartea însăşi e o împărăţie cu lacătele mereu descuiate şi fără pază. Până la tine oasele mele nu se ţeseau nici cât pulberea drumului. Într-o zi albă eu voi fi tu, într-o zi neagră eu voi fi eu...
DUMNEZEU: Adu-ţi aminte rostirile vechi: „Şi spune mormântului: «tu eşti tatăl meu»; iar viermilor: «voi sunteţi mama şi surorile mele»”. Cartea mea îşi zbate aripile. Fiul luminii va lovi acoperişurile voastre. Ştergeţi-vă ochii. Mormântului să-i spui toate întâmplările vieţii.
NENĂSCUTUL: Mai am o oră şi voi fi azvârlit înlăuntrul universului vostru.
O oră mai e – şi mă voi înnegri de prea multă lumină!...
George Istrate
Njeriu i ndërprerë
(Poemë dramatike)
Motto:
Trup që falë fjalëve rron ti
varre janë librat e mi
bardhë ngritur mbi ledh me dhé
janë i vogëlthi im mauzolé.
(g.i.,4 prill.2003)
ZOTI: … jam pafundi i panisur...
I PALINDURI: Po ti ku je, mëmë e askujt? Dora ime e vogël nuk të cek, si zambaku kënetën. Eja, nëm ushqim, që të jem, të bredh në tingull, nëm veshë të të dëgjoj se si më lind nëpër trandjen e dhembjes. Mos ki droje nga unë ngaqë të ngjaj. Një gozhdë ngul në qiell kryqin tim të pandodhur dhe të lagur prore në lëngun embrional të shkëputjes. Nëm himne ta dëgjoj edhe unë tingullin e jetës dhe eja brenda meje, në shpellën e prehërit tënd të shumëlavduar.
ATI: E kam mbuluar llampën me mushkëritë e mia të shpërthyera. Zoti ishte shëndoshë e mirë. E dërgoi kumtin, të cilin e zmadhova nën një lupë-femër.
I PALINDURI: Jam ende rënkim, jam ende bërthamë, jam ende natë sferike…
NËNA: Pata nisur të të mbaroj dhe pikërisht po t'i sajoja qepallat, sepse aty, tek unë, kish mbetur ende pak dritë.
I PALINDURI: Më pjerrnin disa zogj të çuditshëm prej avulli të imët dhe rrëshqita në ujin e amëshuar...
NËNA: E plagosur është dita nga jashtë – nga brenda është e bardhë si qumështi im…
ATI: I fajshëm është çasti – rrudha e kohës e keqe! E kam djegur urën mes fjalëve, i kam lëpirë thembrat e shqyera udhëve dhe jam kthyer në frerin tim të ndryshkur, duke e zvarritur mishin nëpër kalbësitë e jetës.
NËNA: Syri m'u valua duke këqyrur nër ovula. Ti ku je dhe ku pluskon, bir i shqetësuar? Kam rroba të vogla të të vesh, por nuk i kam eshtrat e tua, as supet e tu. Kam qumësht që e derdh nëpër monopatet e botës. Ti ke qiellin tënd të rrumbull mbi të cilin as ëngjëjt nuk guxojnë të flatrojnë.
ZOTI: Jam Pika E Vetme në Pafundësi. Rënkimi im është tërmet. Ndjej frikë nga vetvetja; përmes pasqyrash shihen copëzat e ish-kohës. Para se të jem, nuk kam qënë asnjëherë. Jam mik me përjetësinë. Mosqënia juaj njerëzore më përket, ajo rindez krejt terrin. Oh, sa e dhimbshme qënka të mos kesh hije…
I PALINDURI: Ç'natë e gjatë m'i mbulon tëmthat? Rëndshëm punoj në trupin tim, ashtu si reja që fillikate ngjiz dëborën...
ZOTI: Do t'i shumoj ujrat, që njerëzimi të lajë mëkatet, por vetëm për ty do të lulëzoj si burim i freskët.
I PALINDURI: Endem nëpër vetvete dhe nuk marr vesh gjë...
NËNA: Ti që mban varësen e artë, çelësin e prehërit tim, eja në gjumë dhe m'i ngjyej instinktet, që të mund ta duroj mallkimin që e kam fajësuar.
I PALINDURI: Uji i embrionit ma ngroh lëkurëzën e thembrave të tejpashme dhe majat e gishtave. Së brendshmi t'i parandjej sytë, moj nënë-e-jashtme, ku drita nuk është veçse një plasaritje e botës.
NËNA: Të ndihmoj të më urresh tinëz; së vërtetës i mban goja erë dhe ti je lakuriq si një bërthamë, e urrej bëmën time dhe ajo gjarpëron nëpër krejt pemën time kockore, deri sipër.
ZOTI: Oh, sa zëra dëgjohen në zërin tim të padëgjuar!
ATI: Eja të premten kur jam i lodhur, si një plakush që zvarritet në vdekjen e vet...
ZOTI: Ç'të ardhme kanë ata që linden pas vdekjes së etërve!....
I PALINDURI: Po të kisha pasur buzë do t'i flisja në mëngjez ëngjëllit të zi të ngjizur njëheresh me mua, po t'i kisha duart jashtë, do të ndriçoja – dua të çelim farmacinë e dëborës.
NËNA: Rri në karriken e kishës dhe mendimi si guri më çukit, kërkoj djep në supin tënd të shkretuar, këtu bie erë pjeshkë e hapur, erë seks i natyrës së përkorë. Ti, po të vish, vish hijen dhe trandjen.
ATI: Sa të jetë ora, vallë? Sa të jetë shekulli? Sahati yt po i avitet gërshërës së frikshme – ndarëse e shekujve. Bie shi me kokrra hekuri të stërnxehur mbi peshoret e thyera të fatit; vrapoj mbi drutë e turrës deri në majë ku ti tymon në pelenat e Zotit. Oh, bisturia asnjëherë nuk pret – ajo vetëm ndalon….
I PALINDURI: Prek përmes jush gërmat pagane të rrethshkruara si një burg birnor: nuk jam veçse një pjesëz e vdekjes. Aroma e trurit tim të virgjër padit: noli tangere circulus meos!
ATI: Sidoqë kuvendojmë, gjuhën nuk ta njoh – ajo është në rritje. Mbi mua bien si shi mëkatet dhe ti nuk i sheh. Ti pluskon mbi të vërtetën e kthjellët, mbi tragjiken. Më thahet shpirti nga kaq përpjekje për të të dashuruar. Faqja jote nuk do të më rrëfehet kurrë. Në gojën time prej shumë kohe bien si shiu gurë të sëmurë. I ke shuplakat të vogla – as sa një puthje ...
I PALINDURI: Ç'zhurmë është kjo që nuk e ditkam? Notoj në lëng dhe buzët më djegin nga etja. Si Tantali s'mund të pi – jam i thatë. Drejt meje përparojnë gërshërët e vdekjes – s'kam kokë mjaftueshëm. Jam vetëm shpirt që lëviz në moslindjen e kafshuar nga terri.
NËNA: Ti ke nisur një udhëtim fatkeq, pafundësinë e të cilit e kanë sajuar me djallëzi popujt e mishrave të mi – gjinjtë dhe pafuqia e tyre dridhen në një tradhti të pamatë.
I PALINDURI: Cili jam unë përderisa ende nuk jam? Rri në një shpellë pa dyer e dritare përzier me zorrët unazore. Nuk di as ç'është gjumi dhe as simetritë e jetës. Bredh vezë më vezë si një kuvendim i vdekjes me vdekjen. Nuk mund as ta shtroj testamentin mbi të gjitha plasat e frikës, ende nuk e kam erën e hirit dhe as të Librit të Parë. Kujt t'i them për ty, ndëshkim i hidhur?
ATI: Jam një kërcu që lundron mbi lumin e fatit. I kam të gjitha mbishkrimet e vdekjes dhe të gjitha lavditë që i nevojiten një të munduri. Dikush besonte se është mbret mbi gjithë të vdekurit – unë nuk jam as mbi vetveten. Armiq kam gjëmbaçët e pendesës. Fytyra ime nuk ka për ta njohur kurrë buzëqeshjen, do të jem një domethënie e vogël në defterin e qiellit.
I PALINDURI: Goja ime ende nuk ka folje dhe nuk do ta shqiptojë ndonjëherë fisnikërinë e fjalëve. Unë kam shumë shekuj në mosqënien time – ju vetëm tokë…
NËNA: Kam pasur një ditë të bardhë të groposur në një ditë të zezë. Ti atëhere erdhe duke ma gremisur rreptë lartimin. Dikush Ma vodhi Zotin pa bubullimë e vetëtimë. Pa stuhi; ti mbete si një Vend-askurrë-i ndodhur, si një kishë e prehërit tim shpikës. Shko tek të brishtët, tek ata pa krahë e pa buzë. Unë të vjell si një nuse të prishur në mes të dasmës. Do të më mbështjellë mëkati me rrjetë merimange në një livadh memec, do të më shqyhen thembrat duke shkelur vetëm mbi pëlhura gjaku e plagësh. Lamtumirë, lamtumirë, fetusi im pa seksin e ditur, ti – hija ime e përsëritur! Nëpër portat e supeve të tu të palindur po ngarkoj thasët me vdekje të tharë...
ATI: Hodha sytë në zjarr dhe pashë qerpikët e tu që më shihnin. Vetë vdekja është një perandori me drynat përherë të çelur dhe pa rojtarë. Deri tek ti eshtrat e mia nuk plekseshin as sa pluhuri i udhës. Në një ditë të bardhë unë kam për të qënë ti, në një ditë të zezë unë do të jem unë…
ZOTI: Kujto thëniet e lashta: „Dhe thuaji varrit: „ti je im atë”; ndërsa krimbave: „ju jeni nëna dhe motrat e mia””. Libri im rreh flatrat. Biri i dritës do të godasë çatitë tuaja. Fshini sytë. Varrit t'ia rrëfesh të gjitha ndodhitë e jetës.
I PALINDURI: Më mbetet vetëm një orë para se të flakem brenda gjithësisë suaj.
Vetëm një orë ka mbetur - dhe do të nxihem nga tepria e dritës!...