CRISTIAN POPESCU (1959-1995): Këshilla nga nëna



Kristianin apo Kristin duhet ta kuptoni. Shumë gjëra thotë për ne, por mos ia merrni me gjithë mend. Ai na do dhe na nderon. Por edhe ne kemi pasur gjithmonë besim në talentin e tij. Kur shkruan për mua se jam koketë dhe se ai nuk mbledh ku të mundet jo vetëm ngjyrosëse për thonjtë e mi, por edhe njëfarë boje të trëndafiltë, që të mos prishim pará për pudër e buzkuq - këtë e thotë ashtu me mirësjellje dhe, në të vërtetë, kujdeset për kursimet e mia. I tillë është ai. Nuk është bërë për këtë botë. Në të vërtetë, unë mbaj një pjesë të madhe të fajit: atëhere, gjatë atyre nëntë muajve, sa e mbaja në bark, s’kam parë veçse ëndrra erotike. Natë për natë. Nuk flinte me kast, që t’i shikonte ato ëndrra. Ndjeja se si rrekej të më shtrëngonte në krahë që përbrenda, por s’kishte i gjori ku të kapej. Dhe më binte me shkelma, siç bëjnë rrugaçët nëpër filma, në sallën e kinemasë, kur ndërpritet zëri. Ç’të bësh. Ç’mund të bëhet tani? Kam dëgjuar se po vdiqe në gjumë, ëndrra mbetet atje, mes tëmthave, si një kristal. Do ta le me gojë të ma nxjerrin me kujdes, të mos e thyejnë, që ta shohë Kristiani sa herë të dojë. Se më kot shtrëngon femra pa hesap në krahë. Kam lexuar edhe nëpër libra. Kot. Kështu që ëndrrën time të fundit po ia le atij.
Duhet ta kuptoni. Të mos e merrni me gjithë mend. Në ju thëntë se jam gati të ruaj në një qeskë bishtat e cigareve të mia që kur isha e re, bishtat e ndotur me buzkuq, dhe kur e braktis ndonjëra ia jap atij që t’i puthë fshehurazi që të platitet, duhet të mendoni se është i vetmuar. Nuk dinim ç’të bënim me të. Nuk nxjerr një fjalë goje për ditë me radhë. Gjithmonë i kam thënë: “Biri i mamit, mos e vrit kaq shumë mendjen. Se të laj e të hekuros, se po sipas kokës tënde jeton, se kam sakrifikuar jetën. E di unë se çfarë ndodh pasi vdes. Me të arritur atje, fillon të rinohesh. Po jo dosido. Por ata vite që t’i plakin fëmijët, të rinojnë ty. Po brenda familjes. Kur ti të letohesh, unë do të jem tërë nur, e bukur, dhe do të më dojë prapë yt atë, si njëherë e një kohë. Mos e vrit mendjen se po sjell pak pará në shtëpi. Ç’të bësh. S’ke ç’bën.
Nëna ime është e kujdesshme. Kur pres bukën, ajo e mbështjell me cohë dhe kur e thyej, ajo e ve menjëherë në allçi.
Pasi Kristi doli nga unë, ndjehesha ashtu, e gjymtë, uloke dhe do ta kisha paguar sadoqoftë një doktor të më presë e të më ndehë një protezë në bark. Nuk mundja pa të. Po dalëngadalë u mësova. Filloi të më pëlqente. Në mbrëmje, kur i jepja të pinte, vishja fustanin e nusërisë, vija rruazat, ulja dritën e llampës, pudrosja gjinjtë dhe i lyeja me buzkuq. Lija mënjanë edhe trishtimet, duke menduar se gjithsesi do ta shante ndonjëri ndonjëherë e do ta kthente mbrapsht në të s’ëmës. Isha e re dhe ende në fëmijën e parë. Ç’të bësh. Kur mbushi dy muaj, i vizatoja qime nën sqetull, në mjekër, kudo ku s’kishte. Ia vizatoja me lapsin e syve. Ai rrinte i qetë dhe fërrmonte. Nuk mi’i ndante sytë.
Nëna është nikoqire. Ajo e ruan sheqerin në gotat e një sytjeni të vjetër, të zverdhur, të kapur me dy gozhda pas murit. Se vetëm kësisoj ëmbëlsohet një tenxhere e tërë qumështi me një lugëz të vetme sheqeri. Biri i mamkës. Ti s’e di. Por kur mbushe 13 vjeç, erdhe në shtëpi me një kafaz të madh, sa ti në këmbë. Dhe që atëhere, çdo vit, për ditëlindjen tënde dhe timen, dyndesh, të shtyjmë edhe ne, se sikur don të hysh edhe tani në atë kafaz. Dhe na lexon që atje brenda gazetën dhe mundohesh të ulërish ndaj nesh siç ulërije kur dole nga unë. Ne të dëgjojmë, të puthim, të urojmë përshumëvjet gëzuar dhe platitesh. E di unë se njëherë do të arrish të bëhesh poet i shquar. Punë e madhe se nuk të duan femrat dhe të dridhet dora kur e shpie lugën në gojë. Punë e madhe se duhet të ta kujtoj unë se si e quajnë tët motër saherë kërkon ta thërresësh nëpër shtëpi. Punë e madhe se ti je ende me një këmbë te jot ëmë kur të tjerët kanë arritur tashmë me një këmbë në varr. Mos e çaj kokën, bir i mamit. Do t’ua tregosh ti qejfin atyre. Do të të varrosin. Me shërbesë, me lotë, siç është zakoni. Por pas tri-katër ditësh, unë do të kërkoj të të shoh pakëz, të të nxjerrin pak që atje. Dhe do të jetë qivuri bosh. Dhe brenda tij, në muret e tij: vetëm shënime nga ato të ndyrat, si në nevojtoret publike. Mos e çaj kokën, biri i mamit. S’ke ç’bën. Nuk je bërë për këtë botë.


Pema gjenealogjike


Të dielën në varrezë vijnë shumë njerëz. Shumë njerëz hyjnë e dalin nga varri si shtëpi i familjes sonë, që ka dy porta: një për burra, një për gra. Kur s'e sheh njeri, gjyshja hyn nga burrat, që të bëjë muhabet me tim atë, me tim gjysh.
Pema gjenealogjike e familjes Popesku është madhështore. Ajo rritet në parkun Çishmixhiu, pranë liqenit. Gjithnjë është e stolisur me llampa e lulka dhe rri shartuar me një shtyllë telegrafi. Në degët e saj kam varur ca lodra dhe fruta porcelani. Në lëvozhgën e saj kam gërvishtur me një thikëz: "Popesku + Dana + Kristi + mami = LOVE"
Kur isha i vogël, kisha një nënkrejse të madhe, të butë, të ngrohtë, mbushur me tul buke. Dhe e luta mamanë të më qepte shumë feta buke njëra me tjetrën, që të kem edhe një jorgan. E dija unë që femrat janë gjithë tul, prandaj janë kaq të ngrohta e të buta.
Shqipëroi Kopi Kyçyku